JAK DIAGNOZOWAĆ BADANIA LEKARSKIE: MORFOLOGIA CZ.1 💪🏆

JAK DIAGNOZOWAĆ BADANIA LEKARSKIE: MORFOLOGIA CZ.1

Artykuł nie stanowi porady lekarskiej, a jest jedynie informacją i poszerzeniem wiedzy czytelnika.

Podstawy, na które na samym początku należy zwrócić uwagę, to:

-Zawsze badania lekarskie są pomocą, a nie złotym środkiem. Staramy się poprawić stan zdrowia pacjenta, a nie tylko cyferki. Jedni czują się dobrze z wynikami poniżej norm, a inni fatalnie z wynikami prawidłowymi.

-Idąc w drugą stronę, nawet niewielkie odchylenia od norm (za niskie jak i za wysokie) mogą już świadczyć o postępującej chorobie.

-Wszystkie parametry wpływają na siebie i badania lekarskie zawsze rozpatrujemy jako całość, włącznie z objawami i problemami podopiecznego.

-Warto pamiętać, że to co widzimy w obrazie morfologii nie odzwierciedla tego co się dzieje w komórce. Inaczej mówiąc mimo, że we krwi obraz żelaza jest niski to nie musi znaczyć, że ferrytyna (żelazo zmagazynowane w wątrobie) lub ilość żelaza w komórkach naszych kości będą nieprawidłowe.

-Wyniki badania mogą być zafałszowane. Może się tak dziać przez błąd w laboratorium lub przez zbyt długie przechowywanie próbki nim została zbadana. Jeżeli coś niepokoi nas wyjątkowo i nijak się ma do reszty wyników, warto zbadać odczyn ponownie i najlepiej w innym laboratorium.

-Wyniki badań z jednego laboratorium mogą dawać inne wyniki niż w innym. Warto w ramach kontroli badan zawsze badać się w tym samym laboratorium.

-Aby określić czy na pewno jesteśmy zdrowi, musielibyśmy przebadać się od A do Z, co byłoby bardzo kosztowne.

-Warto regularnie się badać i porównywać wyniki z poprzednimi. Możemy wtedy zauważyć zmiany na lepsze lub gorsze, naszą charakterystykę krwi, która na pierwszy rzut oka mogłaby się wydawać nie najlepsza. Każdy człowiek jest inny i każdy człowiek ma inne optymalne dla siebie wyniki morfologii.

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO BADAŃ ??

-Na badania udaj się na czczo. Wieczorem zjedz lekką kolację, a na badanie udaj się rano. W przypadku gdy zjesz schabowego z tłustym sosem, Twoje wyniki mogą być zafałszowane np. cholesterol wyjdzie dużo za duży.

-Twój dzień przed badaniem powinien być jak najbardziej zbliżony do Twojego przeciętnego dnia. Nie trenuj intensywnie (wyniki kreatyniny np. wyjdą zawyżone) oraz nie idź na badania po imprezie. Jeżeli trenujesz codziennie lub imprezujesz, to dla odmiany nie rób celowo przerwy tylko rób to co robisz zazwyczaj w trakcie tygodnia.

-Kobiety ze względu na cykl miesiączkowy powinny unikać badania w trakcie miesiączki oraz od razu po. Prawdopodobnie wyniki czerwono krwinkowe wyjdą zaniżone ze względu na duża utratę krwi.

-Jeżeli przyjmujesz zioła lub suplementy diety zaprzestań suplementacji na 4-5 dni przed badaniem.

-Przed badaniem unikaj stresu. Stres wprowadza zmiany w naszym ciele i fałszuje wyniki. Szczególnie ważne jest nie stresowanie się za mocno na 1-2 godziny przed badaniem. Nie wkurzaj się na kierowcę, który zajechał Ci drogę w drodze do przychodni bo nici z rzetelnych wyników 😉

NORMY LABORATORYJNE

Jak ustalane są normy laboratoryjne?? Jest to średnia wyciągnięta ze wszystkich badanych w danym laboratorium (dlatego też normy w innych laboratoriach są inne ponieważ przychodzą do nich inni ludzie). Ze 100% odrzucane są 2% najwyższych oraz najniższych wyników, które określa się jako norma za wysoka lub za niska. Warto zaznaczyć, że na badania przychodzą ludzie starsi, dzieci oraz osoby chore. To, że mieścimy się w normach nie należy brać za pewnik że jesteśmy zdrowi. Przykładowo facet 25 letni z wynikiem testosteronu 300, gdy norma jest od 200 do 700, nie jest parametrem ok. Dla mężczyzny 65 letniego ten parametr, ze względu na spadek hormonów płciowych wraz z wiekiem, już będzie ok. Inaczej mówiąc jesteśmy porównywani do średniej ale nie średniej naszego wieku, naszego stanu zdrowia, płci, czy jesteśmy na czczo czy nie, w jakiej fazie cyklu miesiączkowego była pacjentka. Warto mieć to na uwadze czytając badania i wiedzieć jak najwięcej o osobie, której badania czytamy. Warto zaznaczyć, że laboratoria podają różne parametry pomiarowe, przykładem może być glukoza, która podawana jest w mg% lub mmol/l.

WYNIKI BADAŃ MORFOLOGII

ERYTROCYTY (RBC)

Red blond celss, czyli czerwone krwinki. Wytwarzane są w naszych kościach (szpiku). Zapalnikiem do ich wytwarzania jest EPO (ERYTROPERYNA kojarzona z dopingiem wśród kolarzy lub innych sportowców), który to hormon jest produkowany w nerkach. Erytrocyty żyją około 120 dni, czyli 4 miesiące. Ich najważniejszym (ale nie jedynym) zadaniem jest transport tlenu do komórek. Do ich wywarzania przez kości (robią to non stop aby zapewnić stały dopływ czerwonych krwinek do ciała) potrzebne są głównie Wit B12, żelazo, kwas foliowy. Jeżeli wszystkie procesy budowy przebiegają prawidłowo (brak niedoborów pokarmowych substancji wypisanych wcześniej), to wszystkie krwinki powinny być jednakowego rozmiaru i kształtu. RBC jest to całościowa liczba czerwonych krwinek w probówce.

ZA NISKI WYNIK RBC

Oznaki jakie można zaobserwować to: mgła mózgowa oraz zaburzenia równowagi, brak możliwości skupienia się na jednej czynności, szybka zadyszka po wejściu po schodach i brak kondycji, przyśpieszony puls, apatia

Przyczyn jest wiele, ale te, które występują zazwyczaj są, to:

-U kobiet zazwyczaj obfita miesiączka lub niedobory wit B12, kwasu foliowego, żelaza (kobiety potrzebują więcej żelaza w diecie niż mężczyźni dlatego częściej cierpią na anemię. Biorąc pod uwagę fakt, że zjadają mniej kalorii i tym samym mięsa jest to istotny czynnik niedoborów wypisanych makroelementów)

-Krwawienia zewnętrzne jak i wewnętrzne

-Uszkodzenie szpiku kostnego lub białaczka

-Ostry lub przewlekły stan zapalny

-infekcje bakteryjne lub wirusowe (np. borelioza, chlamydia)

-Zatrucia metalami ciężkimi (osoby pracujące w hutach lub przy wytwarzaniu stopów metali)

-Zaburzenia pracy nadnerczy ,nerek, tarczycy, przysadki mózgowej, testosteronu

ZBYT WYSOKI WYNIK RBC

Zbyt wysoki wynik zdarza się rzadko i nie daje zazwyczaj żadnych konkretnych objawów. Często przyczyną są środki dopingujące, odwodnienie lub długotrwały niedobór tlenu (warunki wysokogórskie). Zdarzają się szumy uszne, powiększona śledziona, szumy w uszach oraz bóle głowy.

Do innych przyczyn należą:

-Nadmierna ilość stresu

-Patologiczne namnażanie się czerwonych krwinek nazywane czerwienicą

-Zaburzenia genetyczne, takie jak anemia brak zdolności wiązania tlenu przez czerwone krwinki

-Ciężkie uszkodzenie serca, przez co dochodzi do niedotlenienia. Organizm stara się zrównoważyć straty nadmierną produkcją czerwonych krwinek

-Palenie papierosów. Dym papierosowy zajmuje miejsce tlenu w czerwonej krwince przez co dochodzi do niedotlenienia. System obronny taki sam jak wypisany wyżej.

-Odwodnienie, które daje sztuczny obraz wysokich czerwonych krwinek (masa czerwonych krwinek w probówce jest zawyżona w stosunku do płynu, co daje fałszywy obraz)

-Chroniczne choroby płucne

HEMOGLOBINA (HGB)

Hemoglobina jest białkiem obecnym w czerwonych krwinkach(nie jedynym), których zadaniem jest transportować tlen oraz składniki odżywcze. Cząsteczka tlenu przyczepia się do hemoglobiny, która jest dla niej taksówką. Organami odpowiedzialnymi za natlenianie hemoglobiny są serce oraz płuca. Jedna cząsteczka hemoglobiny jest w stanie przenieść maksymalnie 4 cząsteczki tlenu. Pomaga usuwać dwutlenek węgla i dba o to, aby nie było go za dużo, jak i za mało (małe ilości dwutlenku węgla również nie są wskazane). Właśnie dzięki hemoglobinie krew jest koloru czerwonego, a stolec brązowego. Składa się z bilirubiny, żelaza i łańcuchów aminokwasowych, co daje czerwony barwnik krwi, a stolcowi brązowy gdyż są to już zużyte czerwone krwinki, które nasz organizm utylizuje wraz z kałem.

ZBYT NISKI WYNIK HGB

Objawy jakie można dostrzec to objawy bardzo zbliżone do niskiego RBC.

PRZYCZYNY

-Najczęstsze przyczyny to niedobory pokarmowe Wit B12, żelaza, kwasu foliowego (klasyczna najczęściej spotykana anemia).

Resztę przyczyn rozpatrujemy podobnie jak RBC. Warto nadmienić, że stężenie hemoglobiny zmienia się po przetoczeniu krwi, oraz w czasie ciąży, gdyż kobieta posiada w tym okresie więcej płynu w ciele oraz zaopatruje dziecko w niezbędne składniki odżywcze.

ZBYT WYSOKI WYNIK HGB

OBJAWY

Wysoki wynik rozpatrujemy identycznie jak zbyt wysoki wynik RBC.

PRZYCZYNY

Przyczyny rozpatrujemy identycznie jak RBC.

źródło: Medfood-Rozszyfruj swoją krew

źródło grafiki: https://joburgeastexpress.co.za/74970/murder-suspect-drinks-victims-blood/